لطفا راجع به پولیپ بینی و مشکلات تنفسی توضیح دهید.

مشکلات تنفسی بینی علل بسیار متعددی می تواند داشته باشد ولی معمولا مشکلات طولانی مدت تنفسی در بینی به دو علت است. علت شایع تر آلرژی بینی است که می تواند همراه عطسه و آبرزیش بینی هم باشد ولی گاهی فقط بصورت گرفتگی بینی بروز می کند و معمولا به صورت دوطرفه است و یا اینکه گاهی یک طرف و گاهی طرف دیگر گرفته است اکثرا به صورت فصلی و در فصول گرم عود می کند ولی گاهی هم در تمام سال وجود دارد.

آلرژی طولانی مدتی که خوب درمان نشود باعث بزرگ شدن زوائدی در بینی به نام شاخک های بینی می شود. آلرژی معمولا با درمان دارویی باید کنترل شود یا با واکسن تا حدی بهبود یابد ولی درصورت بروز عارضه بزرگی دائم شاخک ممکن است درمان دارویی کافی نباشد و نیاز به جراحی شاخک بینی باشد. شاخک ها به طور طبیعی در بینی وجود دارند و با کوچک و بزرگ شدن متناوب به صورت یک ترموستات میزان عبور هوا از بینی را تنظیم می کنند تا بدین وسیله کیفیت، رطوبت و حرارت هوایی که به مجاری تنفسی می رسد کنترل گردد و بدین ترتیب به طور متناوب یک طرف بینی را بازتر و یک طرف دیگر را بسته تر نگه می دارند و یکی دو ساعت بعد برعکس سمت دیگر را بازتر می کنند که شاید این برای استراحت متناوب هر یک از حفره های بینی لازم باشد.

به هرحال باید به بیمارانی که آلرژی بینی دارند یادآور شد که گرچه گاهی عمل تیغه بینی همراه با رینوپلاستی تاثیر مثبتی در آلرژی می گذارد مکانیزم آلرژی  ریشه در سلول های خونی دارد و به اصطلاح ریشه آلرژی بینی در خون است و محل بروز آن در بینی است در نتیجه جراحی بینی در اصلاح آلرژی تاثیری ندارد و حتی در بعضی موارد تا مدتی پس از عمل ممکن است آلرژی تشدید شود درمان آلرژی معمولا دارویی است و این درمان گاهی پس از عمل جراحی تا حدود یک سال باید بیشتر و قوی تر صورت گیرد.

پولیپ بینی ( Nasal polyp )

علت شایع بعدی انسداد بینی ، انحراف داخلی تیغه بینی است که معمولا باعث گرفتگی یک طرفه بینی می شود. البته به ندرت این انسداد دو طرفه است با این حال حتی در موارد یک طرفه هم گاهی ممکن است بیمار نتواند سمت گرفتگی را به درستی تشخیص دهد. درمان انحراف تیغه بینی ،  جراحی سپتوپلاستی می باشد که می تواند به تنهایی و یا همراه با عمل رینوپلاستی صورت گیرد. پولیپ بینی بیماری شایعی نیست .درمان آن معمولا علاوه بر جراحی درمان های دارویی هم می باشد.

با این حال اکثر بیمارانی که دچار انحراف داخلی تیغه بینی هستند به اشتباه گمان می کنند که دچار پولیپ بینی هستند به طوری که حتی گاهی پزشکان به جای گفتن تشخیص درست بیماری به هر فردی که دچار انسداد بینی است می گویند که دچار پولیپ است و شاید این اشتباه رایج بیماران ناشی از این موضوع باشد.

هایپرتروفی شاخک های بینی

هایپرتروفی شاخک های بینی یکی از علل گرفتگی بینی می باشد. دو علت اصلی آن عبارتند از:

• در اثر آلرژی ها و التهاب های مضمن داخل بینی
• در اثر انحراف بینی به طور جبرانی سمت مقابل انحراف

هایپرتروفی به معنای بزرگ شدن یا چاق شدن یا اضافه حجم پیدا کردن است که می تواند این هایپرتروفی شاخک در قسمت بافت نرم شاخک یا در قسمت استخوانی شاخک باشد. معمولا در کسانی که انحراف بینی دارند بعد از این که به طور جبرانی شاخک سمت مقابل بزرگ تر می شود و به این خاطر وقتی که تیغه بینی که بینی را به دو حفره مقابل هم چپ و راست تقسیم کرده اصلاح می شود و صاف می شود اون سمتی که انحراف نداشته و به طور جبرانی شاخک آن بزرگتر شده بود تا حجم فضای داخلی را اصلاح کند بزرگ باقی می ماند که با روش هایی در این عمل جراحی تیغه بینی ، روی آن شاخک کارهای سبک و یا سنگین تری صورت می گیرد و بعضی مواقع در مواقع خفیفش هم در واقع ممکنه کاری لزوم نداشته باشد صورت گیرد و شاخک به مرور زمان خودش تطابقش را با وضعیت جدید پیدا کند ولی تا مدتی ممکن است سمت مقابل که قبلا گرفتگی نداشت احساس گرفتگی کند ولی به تدریج ممکن است حل شود و توصیه من این است که در شرایطی که این حالت وجود دارد حداقل ۶ ماه تا یک سال روی شاخک بینی کاری صورت نگیرد چرا که وضعیت به احتمال خیلی زیاد به حالت نرمال بر می گردد و شاخک خودش را اصلاح می کند.

اگر بیمار به علت آلرژی دچار هایپرتروفی شاخک بینی است مهمترین کار درمان دارویی اولیه برای کنترل آلرژی و به صورت درمان های موضعی به صورت اسپری یا درمان های خوراکی است و در صورتی که پاسخگوی کافی در دوره زمانی طولانی ایجاد نشود ممکن است کارهای جراحی در مورد آن شاخک ها نیاز باشد اعمال شود ولی بعد از جراحی هم باید درمان های دارویی آلرژی به طور قوی تری اعمال گردد تا دوباره بازگشتی صورت نگیرد.

نکته خیلی مهم این است که باید بدانیم حتی اگر بیماری دچار مشکل شاخک بینی باشد نباید عجولانه راجع به جراحی آن تصمیم گرفته شود چرا که شاخک ها به طور نرمال یک مکانیزم تنظیم تهویه هوا در داخل بینی را اعمال می کنند و در صورتی که به طور بی جا و بدون دقت کافی شاخکی را که می تواند با درمان های دارویی خود به خود درست بشود جراحی کنیم ممکن است در آینده اثرات منفی روی تنفس بیمار از جمله خشکی بینی به خاطر تهویه نامناسب بینی صورت بگیرد.

عمل توربینوپلاستی یا جراحی روی شاخک بینی

شاخک های بینی در واقع در هر طرف ۳ عدد هستند ولی شاخک مهمتری که روی تنفس اثر دارد شاخک تحتانی بینی است شاخکی که بافت نعوظی دارد و در اثر سیکل بینی  کوچک و بزرگ می شود که فلسفه این موضوع بیشتر جلوگیری از خشک شدن راه های تنفسی و گرم کردن هوا در حین عبور تا رسیدن به حلق و مجاری تنفسی تحتانی است.

گاهی اوقات توربین ها به دلایل متعددی بزرگ می شوند یکی از آن دلایل به خاطر جبران گشادی حفره بینی در سمت مقابل انحراف بینی است یعنی به این ترتیب که اگر سمت راست انحراف باعث تنگ شدن بینی شده به ازای آن سمت چپ گشادتر شده و این گشادی می تواند باعث خشکی بشود به خاطر همین شاخک با یک مکانیزم جبرانی بزرگ می شود.

علل دیگر آلرژی ها ، عفونت ها و مسائل دیگری می توانند باشند. به هر حال عمل توربینوپلاستی عملی است که باید تا جای ممکن با احتیاط صورت بگیرد چرا که اگر اشتباهی صورت بگیرد و زیاد از حد برداشته شود و آسیبی به توربین ها برسد اصلاحش اگر غیرممکن نباشد کار راحتی نیست به خاطر همین در مورد توربینوپلاستی حتی وقتی مریض نیاز به انجام آن دارد من ترجیح می دهم خیلی با احتیاط وقتی که کامل مطمئن بشوم که راه های درمانی دیگر پاسخگو نیست اقدام به انجامش می کنم.

آدنوئیدهای بزرگ شده یکی از دلایل شایع گرفتگی بینی

آدنوئید لوزه سوم بافت لنفاوی است که در پشت حفره بینی در بالای حلق قرار گرفته است در واقع اگر بینی را ادامه بدهیم به سمت حلق ، روی سقفی که حلق را تشکیل داده که اصطلاحا نازوفارنکس گفته می شود در آن ناحیه بافت های لنفاوی به طور طبیعی وجود دارند. اگر این بافت های لنفاوی بزرگ شوند به نوعی لوزه سوم یا آدنوئید در واقع می توانند انسداد بینی و یا احیانا خروپف در حین خوابیدن و یا عفونت های نواحی سینوس و یا مشکلات عفونت های گوش را خصوصا در کودکان به دنبال داشته باشند.

معمولا این بیماری در قبل و بعد از ۱۲ سالگی آدنوئیدها به طور خودکار کوچک می شوند ولی اگر فرد در سنین پایین دچار یکی از این عوارض بشود و رسیدگی دارویی یا جراحی آدنوئید نشود ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشد که بعدها حتی با کوچک شدن آدنوئید آن عوارض باقی بمانند.

سوالات متداول در مورد پولیپ بینی

شکل پولیپ بینی در کودکان

شکل پولیپ بینی در کودکان و بزرگسالان می تواند تفاوت هایی داشته باشند یکی از دلایلش این است که بینی کودکان کوچکتر از آن است که به راحتی داخلش دیده شود.

---

علائم پولیپ بینی در کودکان

علائم پولیپ بینی در کودکان و بزرگسالان معمولا به صورت گرفتگی بینی و صدای تودماغی بروز می کند هر چند پولیپ بینی در کودکان به اندازه ای شایع نیست که در مسائلی مثل آلرژی و سینوزیت شایع است.

---

از کجا بفهمیم پولیپ بینی داریم؟ 

علائم پولیپ بینی خیلی وقت ها در ظاهر دیده نمی شود و از آنجا باید بفهمیم که پولیپ بینی داریم یا نه که توده هایی مثل حبه انگور از داخل بینی دیده شود که شفاف و آبدار است.

از طریق آدرس اینستاگرام ما می توانید دیدگاه ها و سوالات خود را مطرح کنید.